خودی و انسان آرمانی در شعر اقبال لاهوری

نویسنده

  • محمد میر استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زابل
چکیده مقاله:

    محمد اقبال لاهوری شاعری مبارز و آرمان خواه و یکی از چهره های فکری و انسانی درخشانی است که فرهنگ بارور اسلامی را به جامعه ی بشری معاصر هدیه کرد . این دانای راز ومتفکر بزرگ شرق در مقولات فکری خویش، یک ارزیابی مجدد از انسان را بر پایه های اصول قرآنی و جایگاه و مقام عالی انسان پایه گذاری کرد. این فیلسوف نواندیش اسلامی و تالی عــنقای قاف مــعرفت ، مولوی، معتقد است که انسان ، این نسخه ی نامه ی الهی،  به عنوان لطیفه ی غیبی و هدف و نتیجه ی همه ی جریانات آفرینش کائنات و اسم اعظمی که فکر و اندیشه ی او تجلی گاه وجود عالم اسرار و رموز است، می تواند با خودآگاهی، خودیابی و یافتن شخصیت متعالی خویش، به عنوان انسان آرمانی و کامل، جانش را آیینه ی صفات الهی گرداند و از اسرار آفرینش آگاهی یابد و موجودی پایدار ، شاهدی بیدار و سالکی راه یافته و کلید همه ی معرفت ها گردد. در این مقاله فلسفه و مراتب «خودی» و جایگاه «انسان آرمانی و کامل» ( انسان بخود) در دستگاه فکری معمار بزرگ تجدید بنای تفکر اسلامی و ماهتاب شام شرق ، اقبال لاهوری،  به روش توصیف مورد بررسی قرار گرفته است .

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خودی و انسان آرمانی در شعر اقبال لاهوری

محمد اقبال لاهوری شاعری مبارز و آرمان خواه و یکی از چهره های فکری و انسانی درخشانی است که فرهنگ بارور اسلامی را به جامعه ی بشری معاصر هدیه کرد . این دانای راز ومتفکر بزرگ شرق در مقولات فکری خویش، یک ارزیابی مجدد از انسان را بر پایه های اصول قرآنی و جایگاه و مقام عالی انسان پایه گذاری کرد. این فیلسوف نواندیش اسلامی و تالی عــنقای قاف مــعرفت ، مولوی، معتقد است که انسان ، این نسخه ی نامه ی الهی، ...

متن کامل

انسان در شعر اقبال لاهوری

رساله حاضر، رساله¬ای است که انسان و ویژگی آن¬ در اشعار اقبال لاهوری مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از آن این است که خواننده با مطالعه دقیق به جامعه مطلوب با موضوعات انسان که مورد نظر اقبال است دست یابد.مجموعه اندیشه¬های اقبال درباره ی انسان و تمامی طرح ها و آرزوهای او برای ایجاد انسانی بهروز و سعادتمند، در وجود « انسان کامل » خلاصه شده است . انسان کامل اقبال ، انسانی است که همه ی مراحل مختلف حی...

حکمت خودی و فلسفه شرقی در نگاه اقبال لاهوری

علامه اقبال لاهوری نظریه‌پرداز فلسفه و حکمت خودی است که حکمت درآمیخته با درد و عشق و نیز عشق همراه با حکمت و خردورزی و خودباوری را که از ژرفای فطرت، خلقت و حقیقت برخاسته، بیان می‌دارد. پیامدهای چنین حکمتی عبارت‌اند از: حرکت، حرارت، تپش، کوشش، مقاومت، پویایی، رهایی و تعالی: ای خوش آن کو از خودی آیینه ساخت      و اندر آن آیینه عالم را شناخت (16، ص: 428) نقطه‌ی نوری که نام او خودی است            ز...

متن کامل

کنایه‌‌های ابداعی در شعر علّامه اقبال لاهوری

علّامه اقبال لاهوری از شاعران بزرگ فارسی‌‌‌‌گوی شبه قارة هند است که اهمیت و جایگاه وی در بین مردم ایران و شبه قارۀ هند، بر کسی پوشیده نیست. وی درجهت بیان افکار آزادی‌‌‌‌خواهانه و وحدت‌‌‌‌طلبانة خود، از زبان شعری فارسی بسیار مدد جسته است. از جمله نکاتی که در اشعار اقبال جلب توجه می‌‌‌‌کند، کاربرد کنایات جدید در زبان شاعرانۀ اوست؛ کنایاتی که پیش از آن کاربرد نداشته یا بسیار کم‌‌کاربرد بوده‌‌‌‌اند....

متن کامل

ابلیس در شعر اقبال لاهوری و عطار نیشابوری

«ابلیس»، یکی از چهره‌های سرشناس تاریخ آفرینش است که در متون دینی و ادبی ـ به ویژه ادبیات تعلیمی و عرفانی ـ به او توجه شده است. شاعران و عارفان نامداری چون احمد غزالی، عین القضاة، سنایی، عطار و مولانا، با نگرشی عارفانه، گناهش را توجیه نموده و آن را برخاسته از عشق توحیدی او به پروردگارش دانسته اند. اقبال لاهوری، شاعر پارسی‌گو و فیلسوف آشتی جوی مسلمان، ابلیس را به گونه‌ای متفاوت در اشعارش مطرح ن...

متن کامل

حکمت خودی و فلسفه شرقی در نگاه اقبال لاهوری

علامه اقبال لاهوری نظریه پرداز فلسفه و حکمت خودی است که حکمت درآمیخته با درد و عشق و نیز عشق همراه با حکمت و خردورزی و خودباوری را که از ژرفای فطرت، خلقت و حقیقت برخاسته، بیان می دارد. پیامدهای چنین حکمتی عبارت اند از: حرکت، حرارت، تپش، کوشش، مقاومت، پویایی، رهایی و تعالی: ای خوش آن کو از خودی آیینه ساخت      و اندر آن آیینه عالم را شناخت (16، ص: 428) نقطه ی نوری که نام او خودی است           ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  159- 180

تاریخ انتشار 2010-01-10

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023